آشنایی کیفی با انواع شیشه های ساعت و پارامترهای عملیاتی آن ها
1- چرا دو مدل مشابه از یک ساعت با قیمت های مختلفی در بازار عرضه می شوند ؟
2- چرا برخی از تولیدکننده های ساعت از شیشه های ارزان قیمت استفاده می کنند ؟
اگر به دنبال پاسخ پرسش های فوق و پرسش های احتمالی دیگر با محوریت موضوع انواع شیشه های ساعت هستید، همراه ما باشید تا اطلاعات بیشتری را در ادامه متن به شما ارائه دهیم.
ساعتها، از طریق شیشهای که روی صفحهی آنها قرار دارد، با محافظت از داخل و قطعات داخلی آنها کار میکنند. این شیشهها، معمولاً از سه نوع اصلی تهیه میشوند: شیشه کریستال سافایر، شیشه کریستال معدنی، و شیشه پلیمری. برای درک بهتر و اطلاع رسانی به خوانندگان عزیز، در این مقاله قصد داریم به تفاوتها و ویژگیهای این سه نوع شیشه ساعت پرداخته و اهمیت انتخاب متناسب با نیازهای خریداران، فروشندگان و تعمیرکنندگان ساعت را بیان نماییم.
شیشه کریستال سافایر، از مواد با کیفیت تشکیل شده است و مقاومت بسیار بالایی به خراشیدگی دارد. به همین دلیل، ساعتهایی که از این نوع شیشه استفاده میکنند، قیمت بالاتری دارند و معمولاً به عنوان گزینهی لوکس محسوب میشوند.
شیشه کریستال معدنی نیز از مواد ارزشمندی تهیه میشود و مانند کریستال سافایر، مقاومت بالایی به خراشیدگی دارد. اما از نظر برخی صفات ممکن است بهتر از کریستال سافایر عمل کند و در برخی موارد، بهخصوص در ساعتهایی که به ضربهها و شرایط آب و هوایی شدید تر معرض هستند، مورد ترجیح قرار گیرد.
در مقابل، شیشه پلیمری که از مواد پلیمری ساخته میشود، معمولاً به قیمتی اقتصادیتر ارائه میشود. این نوع شیشه، از کیفیت کمتری بهره میبرد و در مقابل خراشیدگی و ضربهها حساسیت بیشتری دارد. اما این شیشه در ساعتهای معمولی و کاربرد روزانه، بهطور معمول بسیار کارآمد است.
بهعلاوه، یک نکته مهم دیگر در انتخاب انواع شیشه های ساعت، نوع فعالیتها و محیطهایی است که فرد با ساعت در تماس است. اگر کاربر از ساعت در فعالیتهای غیررسمی و کارهای روزمره استفاده میکند، شیشه پلیمری معمولاً کافی و کارآمد خواهد بود. اما اگر ساعت به عنوان یک آکسسوری لوکس و یا برای فعالیتهای خاص مانند غواصی و ورزشهای خاص استفاده میشود، شیشه کریستال سافایر یا معدنی انتخاب مناسبتری خواهد بود.
در نهایت، همانطور که بیان شد، تمایز اصلی بین انواع شیشههای ساعت، در مقاومت و استحکام آنها به خراشیدگی و ضربهها میباشد. بنابراین، با توجه به نیازها و سلیقهی خود، میتوانید انتخاب مناسبی از میان این انواع شیشهها برای ساعت خود انجام دهید.
انواع شیشه های ساعت:
به طور کلی، سه گروه اصلی انواع شیشه های ساعت عبارتند از:
۱. شیشه کریستال سافایر (Glass Crystal Sapphire)
۲. شیشه کریستال معدنی (Glass Crystal Mineral)
۳. شیشههای پلیمری (Acrylic/Plastic)
-شیشه کریستال سافایر (Glass Crystal Sapphire):
استحکام، تراکم و مقاومت خراشیدگی بسیار بالا، شیشه کریستال سافایر را به گرانترین شیشه ساعت در بین انواع شیشه های ساعت در دنیا بدل کرده است که برای وضوح بیشتر صفحه ساعت، سطح آن معمولاً با یک پوشش ضد بازتابش نور پوشانده میشود. کریستال سافایر یک ماده سرامیکی است که اولین بار به صورت آزمایشگاهی و تحت حرارت بسیار بالا تولید شد و به همین دلیل دارای سطح صیقلی بسیار مطلوبی است.
کریستال سافایر تنها یک شیشه ساعت نیست! در علوم، میزان سختی مواد معدنی را بر اساس مقیاس موهس میسنجند که کریستال سافایر در این مقیاس نمره ۹ از ۱۰ را به خود اختصاص داده است. تنها دو ماده در طبیعت وجود دارد که درجه سختی آنها از کریستال سافایر بیشتر است، یکی مویزنیت (moissanite) با نمره ۹.25 و دیگری الماس (diamond) با نمره ۱۰. نکته جالب توجه در مورد این ماده سرامیکی آن است که فقط ارههای الماسی قادر به برش دادن آن هستند.
سافایر در دهه ۱۹۳۰ معرفی شد، اما تا دهه ۱۹۷۰ و پیش از آن که شرکت رولکس از آن در تولید ساعت ۵۱۰۰ (ref ROLEX) استفاده کند، رایج نبود. از آن زمان، این شیشه ساعت تبدیل به گزینه منتخب برندهای رده بالا همچون Patek و Vacheron و همچنین مدلهای سطح بالا و فرعی مانند Seiko Grand شد. برخی از تولیدکنندگان ساعتهای لوکس فرمولاسیون منحصر به فردی برای شیشه سافایر مورد استفاده در ساعتهای خود ابداع کردهاند، همچون green Rolex Milgauss.
اگرچه این شیشه نشکنترین شیشه ساعت نیست، اما موقعیتهای کمی وجود دارد که در آنها سطح ضربه وارد شده به شیشه ساعت حتی برای شکستن سافایر کافی باشد و به همین دلیل ساعتهای رایج و ساعتهای نظامی معمولاً با شیشههای آکریلی یا معدنی ساخته میشوند.
-شیشه کریستال معدنی (Glass Crystal Mineral):
کریستالهای معدنی، کریستالهای اصلی مورد استفاده در صنعت ساعتسازی در دنیا هستند و مستعد شکستن، خرد شدن و آسیب رساندن به صفحه و قطعات داخلی موتور ساعت میباشند. امروزه کریستالهای معدنی با استفاده از حرارت و مواد شیمیایی به شیشههای قابل انعطاف و نشکن مطلوبی تبدیل میشوند که گاه حتی نسبت به شیشه سافایر هم پارامترهای عملیاتی بهتری ارائه میدهند. علاوه بر این، کریستالهای معدنی به صورت طبیعی نرخ بازتاب نور کمتر و در نتیجه وضوح بالاتری نسبت به کریستال سافایر دارند.
کریستالهای معدنی بیشتر مستعد خراش، خرد شدن یا لبپریدگی هستند و از منظر عملی، شیشههای معدنی به هر حال در جایگاه پایینتری نسبت به شیشههای سافایر با پوشش ضد بازتاب هستند. با این حال، اگر شیشه ساعت شما دچار خراش، خرد شدگی یا لبپریدگی شود، شما مجبور به تعویض کل آن هستید. پس از آن جایی که شیشههای معدنی بسیار ارزانتر از شیشههای سافایر و در عین حال دارای مقاومت خراشگی بسیار بالاتری نسبت به شیشههای پلیمری هستند و همچنین فرآیند تعویض آنها ساده است، بهترین گزینه برای برندهای میانرده ساعت میباشند.
برندهایی مانند سیکو (Seiko) از یک کریستال معدنی اختصاصی به نام هاردلکس (Hardlex) استفاده میکنند. از آنجایی که مواد معدنی بسیار مقرون به صرفه هستند، برندهایی مانند سیکو اغلب از آنها به جای سافایر استفاده میکنند و در عوض، بودجه خود را صرف تولید و ارائه موتورهای ساعت مقرون به صرفهتری میکنند. میانرده 789SNK5 سیکو بهترین شاهد بر این مدعاست. اگر شما اطلاعات چندانی در مورد ساعت و بازه قیمتی آن ندارید، بهتر است بدانید که یک ساعت مکانیکی با شیشه کریستال معدنی به طور قطع ارزانتر از همان ساعت با شیشه سافایر خواهد بود.
برخی از برندها از یک پوشش سافایر بر شیشههای کریستال معدنی در تولید ساعتهای خود استفاده میکنند که این کار مقاومت خراشگی بهتری را ارائه میدهد، اما مسئلهای که باید مراقب آن باشید، این است که برخی از فروشندگان این ساعتها را با عنوان شیشه سافایر با مبالغ بالاتری به فروش میرسانند
-شیشههای پلیمری (پلاستیک/آکریلیک) یا همان طلق:
نه شیشه و نه کریستال ، شیشه های آکریلیک یا پلاستیک پایین ترین مقاومت خراشیدگی ، پایین ترین وضوح و ضعیف ترین پارامتر های عملیاتی را دارند و جای تعجب نیست که ارزان ترین شیشه های ساعت باشند. این شیشه ها ممکن است با نام های دیگری همچون پلکسی گلس (Plexiglas )، لوسیت (Lucite ) یا پرسپکس (Perspex ) نیز معرفی شوند. این تفاوت در نام ها عمدتا به دلیل نام گذاری متفاوت تولیدکننده ها یا تامین کننده ها می باشد و همه موارد مذکور در واقع یک نوع پلاستیک هستند.
شیشههای آکریلیک، علاوه بر ارزانتر بودن، مزایای دیگری نیز دارند. این شیشهها به دلیل سبکی و سادگی فرآیند تعویض یا تعمیر، محبوبیت بیشتری دارند. در برخی شرایط خاص، میتوان حتی خراش یا کدر شدگی ناشی از اکسایش پلاستیک را با استفاده از مواد شیمیایی ساده مانند خمیر دندان بهطور مقبولی رفع کرد. همچنین پلاستیک در برابر ضربه نیز مقاوم است، بنابراین در مواردی که احتمال آسیب به شیشه ساعت وجود دارد، استفاده از آکریلیک یک گزینه عملی شیشههای آکریلیک از نظر قیمت اقتصادی و سبکی محبوبیت زیادی دارند، بهخصوص در ساعتهای ارزان قیمت که اهمیت وضوح و مقاومت بیشتر به خراش در این نوع ساعتها معمولاً به اندازهی ساعتهای لوکس ندارد. همچنین طراحان ساعت میتوانند با انعطافپذیری پلاستیک، طرحهای خلاقانه و منحصربهفردی ارائه دهند که از زاویهی ظاهری ساعت جذابیت بیشتری به آن بخشد.
اما با وجود تمام مزایا، باید توجه داشت که شیشههای آکریلیک دارای ضعفهایی نیز هستند. این شیشهها بسیار نرمتر از شیشه کریستال و معدنی هستند، بنابراین به سرعت خراش میخورند و بهراحتی ممکن است که پس از مدتی استفاده ، سطح آنها کدر شود و به وضوح نیاز به تعویض داشته باشند. همچنین در برابر حرارت نیز حساس هستند و اگر به طور تصادفی به آنها حرارت وارد شود، ممکن است شکل آنها تغییر کند یا ترکها به وجود آید.
از اینرو، استفاده از شیشههای آکریلیک در ساعتهای باارزش و لوکس که به مقاومت بیشتر در برابر خراش و حرارت نیاز دارند، کمتر دیده میشود و در عوض بیشتر در ساعتهای ارزان قیمت و سبک بهکار گرفته میشوند. اما با توجه به هزینه کمتر تعویض شیشه آکریلیک و همچنین طراحیهای جذاب آن، همچنان مورد توجه تولیدکنندگان ساعت و خریدارانی که از ظاهر زیبا و متنوع آکریلیک لذت میبرند، قرار دارد.
-جمع بندی:
در نهایت برای انتخاب از بین انواع شیشه های ساعت، برای وضوح و مقاومت در برابرخراشیدگی بالا، سافایر بهترین گزینه است که معمولا ساعت های رده بالا و لوکس با این نوع شیشه به بازار عرضه می شوند مگر ساعت های لوکس و رده بالای قدیمی ،که اگر ارزش بالایی داشته باشند می توان شیشه سافایر را جایگزین شیشه قدیمی آن ها کرد.
کریستال های معدنی تا حد معقولی در برابر شکستگی مقاوم هستند و اغلب با پوشش های ضدخراشیدگی محافظت می شوند.این نوع از شیشه ها بهترین گزینه برای ساعت های میان رده و مقرون به صرفه هستند. اگر با خراشیدگی ،شکستگی یا لب پریدگی شیشه ساعت خود مشکلی ندارید می توانید از این شیشه در موقعیت هایی که احتمال اصابت ضربه به شیشه ساعت وجود دارد هم استفاده کنید.
و در نهایت ، شیشه های آکریلیک یا پلاستیک که فوق ارزان و سبک هستند اما به شفافیت و مقاومی شیشه های کریستالی نیستند.
ترجمه: آقای علی اکبری علویجه عضو کمیسیون فنی و آموزش اتحادیه ساعت اصفهان
دانلود فایل اصلی: amoozeshi1